Pomóż zachować obrazy przeszłości. Zapraszamy do udziału w programie „Zapisz jako…”

Autor: Aleksandra Galant
Masz zdjęcia, dokumenty lub pocztówki, na których widać ślady żydowskiej przeszłości? Prześlij je do Żydowskiego Instytutu Historycznego im. Emanuela Ringelbluma w Warszawie! Projekt „Zapisz jako” to szansa na ich zdigitalizowanie w najwyższej jakości, a jednocześnie – zachowanie w rodzinnych archiwach. Oryginały wraz z cyfrowymi kopiami wrócą bowiem do właścicieli. W ten sposób z okazji 75-lecia ŻIH wracamy do naszych korzeni, kiedy filarem działalności Instytutu było zbieranie materiałów dokumentujących rzeczywistość społeczności żydowskiej w czasie niemieckiej okupacji.
Zapisz_Jako_Plakat-5.png

Odłamki pamięci. Fotografie znalezione pomiędzy Warszawą a Otwockiem, prawdopodobnie wykonane w zakładzie fotograficznym w małym mieście, mógł też je zrobić podróżujący fotograf z tego obszaru. CBJ

 

W czasie niemieckiej okupacji ziem polskich w latach 1939-1945 żydowskie społeczności naszego kraju zostały zniszczone. Okupanci nie tylko eksterminowali samych mieszkańców, lecz również zrównali z ziemią wiele synagog i cmentarzy żydowskich. Po dawnych mieszkańcach pozostało niewiele przedmiotów materialnych czy pamiątek. Jedyne ślady po świecie, którego już nie ma, to zdjęcia, na których utrwalono ludzi i miejsca, pocztówki czy dokumenty. 

Zdjęcia Józefa Gitlera-Barskiego, działacza społeczności żydowskiej, przekazane do programu przez jednego z pracowników ŻIH

 

Na strychach wielu domów kurzą się pudła i skrzynie pełne niepodpisanych fotografii, trudnych do rozszyfrowania pism czy widokówek, których nadawców nie znamy. Wiele z nich dotyczy właśnie społeczności żydowskiej. Dla nas są bezcennym źródłem wiedzy, a ich digitalizacja – jednym sposobem na to, by zachować pamięć o ludziach, którzy ze względu na tragiczną historię, stali się niesłusznie bezimienni. 

Przekazanie swoich zbiorów do digitalizacji w Żydowskim Instytucie Historycznym jest szansą na utrwalenie pamięci o wielu niezwykłych osobach. Wybrane materiały zapiszemy w najwyższej jakości formacie cyfrowym, co powiększy naszą bazę wiedzy oraz da szansę badaczom na rozszyfrowanie ich pochodzenia. Co ważne, udział w programie „Zapisz jako” nie zmniejszy domowych archiwów: Oryginały odeślemy do nadawców razem z nowymi, zdigitalizowanymi wersjami. Udział w programie oznacza także zgodę na przekazanie praw do dysponowania cyfrowymi kopiami Żydowskiemu Instytutowi Historycznemu. Dzięki temu będziemy mogli je upowszechniać, opowiadać odzyskane w ten sposób historie, a także zachęcać kolejne osoby do przyłączenia się do „Zapisz jako”. 

 

Jakich materiałów szukamy? 

Prosimy o zgłaszanie zbiorów, co do których są Państwo pewni, że posiadają do nich prawa autorskie lub prawa do nich wygasły. (Autorskie prawa majątkowe gasną z upływem 70 lat od śmierci twórcy, np. fotografa, jeśli znana jest jego tożsamość. Jeśli daną fotografię wykonał na przykład Państwa nieżyjący już dziadek, są Państwo uprawnieni do wykonywania jego praw autorskich jako zmarłego twórcy). Niezwykle cenne będą dla nas informacje dotyczące przekazanych fotografii – dlatego prosimy dopisać je do protokołu. 

Przyjmujemy zdjęcia we wszystkich formatach. Prosimy o nadsyłanie fotografii wyjętych z ramek i albumów. 

 

Co zapewniamy? 

Przekazane nam obiekty zdigitalizujemy w bezpieczny sposób w Pracowni Digitalizacji ŻIH. Uzyskana w ten sposób licencja pozwoli nam wykorzystywać kopie cyfrowe i publikować je m.in. na cbj.jhi.pl oraz delet.jhi.pl. Wszystkie materiały zwrócimy wraz z kopiami cyfrowymi wysokiej jakości na koszt Żydowskiego Instytutu Historycznego. 

Zdigitalizowane materiały zostaną opublikowane w cyfrowych repozytoriach – Centralnej Bibliotece Judaistycznej (cbj.jhi.pl) oraz portalu Delet (delet.jhi.pl). Najciekawsze przedstawimy w mediach społecznościowych, a także włączymy w obchody 75-lecia ŻIH. 

Uczestnikom oferujemy też voucher na jednorazowy darmowy wstęp na wystawy i oprowadzanie po pracowni digitalizacji. 

 

Jak wziąć udział w projekcie? 

Zainteresowanych udziałem prosimy o zapoznanie się z regulaminem i protokołem przekazania zbiorów oraz o kontakt pod adresem mailowym: zapiszjako@jhi.pl 

 

Jeśli ktoś z Państwa chciałby osobiście przekazać materiały, zapraszamy do siedziby ŻIH przy ul. Tłomackie 3/5 w Warszawie, po wcześniejszym umówieniu spotkania drogą mailową (adres: zapiszjako@jhi.pl).

 

Regulamin i protokół:

 

_____

Opracowanie zbiorów jest finansowane przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię w ramach Funduszu EOG oraz przez budżet krajowy

ZDK 2022 B PL.png [45.41 KB]

Aleksandra Galant