Zamknięcie getta warszawskiego

16 listopada 1940 r. był przełomowym dniem dla warszawskich Żydów. Społeczność licząca 400 tys. osób została zamknięta w więziennych murach getta, które – jak pisał Ludwik Hering w jednym z opowiadań – „odcięły ją od wszystkiego, co mogło umożliwić życie”. O tym, co czuli mieszkańcy getta, jak komentowali zamknięcie jego granic, czego się obawiali i z czego czerpali nadzieję – wiemy głównie dzięki dokumentom zachowanym w Archiwum Ringelbluma.

Postawienie muru było rozdarciem Warszawy na dwoje. Mimo, że utworzono trzy dzielnice mieszkaniowe, to właśnie mur wyznaczył główną linię podziału miasta; przeciął naturalne szlaki komunikacyjne, zniszczył jego topografię. Ulice zamieniły się w trudny do pokonania „labirynt”. Tysiące ludzi zostało zmuszonych do opuszczenia swoich mieszkań. Zmiana dotknęła wszystkich sfer ludzkiego życia – organizacyjnej, obyczajowej, psychologicznej, językowej i wielu innych. Postawienie muru miało też wymiar symboliczny. Jak pisał Stanisław Różycki, przekraczając mury przekraczało się również granice wyobrażalnej rzeczywistości.