Szawuot upamiętnia nadanie Żydom Tory na górze Synaj. Zwane jest także Świętem Tygodni, a w Polsce żydowskimi Zielonymi Świątkami. Pierwsza nazwa nawiązuje do odstępu czasu, jaki dzieli Pesach i Szawuot – siedem tygodni. Święto obchodzi się pięćdziesiątego i pięćdziesiątego pierwszego dnia liczonego od drugiego wieczoru Pesach, czyli 6 i 7 dnia miesiąca siwan. W kalendarzu gregoriańskim na rok 2021 jego początek przypada wieczorem 16 maja.

„Była żydowska dzielnica mieszkaniowa w Warszawie przestała istnieć. Wielka akcja została zakończona wysadzeniem w powietrze warszawskiej synagogi o 20:15.” Tak w raporcie do SS-Obergruppenführera i generała policji Krügera z 16 maja 1943 roku, Jürgen Stroop opisał zburzenie Wielkiej Synagogi na Tłomackiem. W wyniku pożaru, jego płomienie wdarły się również do budynku Głównej Biblioteki Judaistycznej, obecnie siedziby Żydowskiego Instytutu Historycznego. Mimo upływu ponad 75 lat ślady zniszczeń zobaczyć możemy na podłodze w holu siedziby ŻIH.

Ślady pożaru, który wybuchł w budynku Głównej Biblioteki Judaistycznej po wysadzeniu Wielkiej Synagogi 16 maja 1943 r. nadal są widoczne na podłodze w hallu głównym budynku przy ul. Tłomackie 3/5. Podczas remontu w 2017 r. okazało się jednak, że nie jest to jedyne świadectwo wydarzeń sprzed ponad 75 lat.

105 lat temu w Nowym Jorku zmarł Szolem Alejchem, jeden z najwybitniejszych autorów literatury jidysz, twórca postaci Tewje mleczarza. Pisarz, dzięki któremu świat usłyszał głos wschodnioeuropejskich Żydów.

W nocy z 11 na 12 maja 1943 r. Szmul Zygielbojm, członek Rady Narodowej przy rządzie polskim na uchodźstwie, odebrał sobie życie w proteście wobec obojętności aliantów na zagładę Żydów. Zostawił trzy pożegnalne listy adresowane do prezydenta i premiera Polski na uchodźstwie, mieszkającego w Johannesburgu brata Fajwla oraz towarzyszy partyjnych w Stanach Zjednoczonych.

28 dnia miesiąca ijar w Izraelu obchodzony jest Jom Jeruszalaim, czyli Dzień Jerozolimy. Upamiętnia on zjednoczenie Jerozolimy, które miało miejsce po 19 latach podziału, podczas wojny sześciodniowej w 1967 r.

Na początku maja 1943 r. opór żydowskich bojowników w getcie warszawskim zamierał. Niemcy wiedzieli, że są coraz bliżej kwatery dowódcy Żydowskiej Organizacji Bojowej. Nie mając nadziei na przeżycie, 8 maja Mordechaj Anielewicz i większość jego towarzyszy popełnili samobójstwo.

Piosenki Władysława Szlengla rozbrzmiewały głosem Fogga. Poeta przyjaźnił się z Tuwimem, występował ze Szpilmanem. Został rozstrzelany przez Niemców 8 maja 1943 r.

Opowieść o obawach i nadziei, o cywilnym oporze i heroizmie w obliczu ostatecznego zła oraz podróż do świata religii i kultury Żydów Polskich. To wszystko na wystawach dostępnych już od 10 maja w Żydowskim Instytucie Historycznym im. Emanuela Ringelbluma.

Zapraszamy do obejrzenia miniaturowej wirtualnej prezentacji wystawy czasowej "Gdzie jesteś? Rdz 3,9" przygotowanej na 80. rocznicę zamknięcia getta warszawskiego. Od 10 maja zapraszamy ponownie do odwiedzenia Żydowskiego Instytutu Historycznego.