Wydawnictwo

Nagroda Historyczna POLITYKI 2016.

Jej domostwem były dwa języki. Broniła jidysz stanowiącego dla niej esencję żydowskiej kultury. Pisała też w języku polskim i tłumaczyła na polski żydowskich autorów. Była autorką poruszającą się w transkulturowym obszarze pogranicza. Pisma Racheli Auerbach z okresu jej pobytu w getcie warszawskim ocalały w Podziemnym Archiwum Getta Emanuela Ringelbluma. Stanowią świadectwo wyjątkowe, bo obejmujące różne punkty widzenia: pisarki całym sercem oddanej kulturze żydowskiej i obserwującej jej nieuchronna zagładę; bliskiej współpracowniczki Ringelbluma przygotowującej opracowania i zbierającej dla niego materiały; kierowniczki gettowej kuchni zdobywającej produkty i nalewającej zupę do talerzy. Auerbach zmagała się z niemożnością opisu gettowych doświadczeń. Ale wydaje się, że znalazła sposób, aby tę niemoc przezwyciężyć. To groteska makabryczna, odciskająca swoje piętno na jej Dzienniku – niewątpliwie jednym z najważniejszych dokumentów Zagłady. Dziennik prowadziła po polsku, ale swój testament czy list pożegnalny spisała w jidysz. Zamieszkiwała w obu tych językach.

Jacek Leociak

Mimo licznych edycji dzieł Racheli Auerbach, nadal istnieje potrzeba pogłębionych badań nad jej tekstami powstałymi w czasie Zagłady. Niniejsze opracowanie jest tego najlepszym dowodem. (…) Autorka po raz pierwszy udostępniła czytelnikowi polskiemu najpełniejszą wersję najważniejszych tekstów o Zagładzie Racheli Auerbach.

Tadeusz Epsztein