Wydarzenia

_____
Polsko-hebrajska edycja traktatu uważanego za pierwsze dzieło kabalistyczne. Sefer ha-bahir powstał najpewniej we francuskiej Langwedocji w I połowie XIII wieku. Wywarł – obok późniejszego o pół wieku Zoharu – największy wpływ na rozwój mistyki żydowskiej. Zachowany w licznych rękopisach, drukiem ukazał się dopiero w połowie XVI wieku w Amsterdamie.

Dotychczas uważano powszechnie, że tytułowe bahir oznacza „jasność”, „blask”. Prawdopodobniej jednak twórcy traktatu rozumieli je inaczej, jako światło „mroczne”, „ukryte”. Stąd zaproponowany tytuł niniejszego wydania, przygotowanego na podstawie wersji amsterdamskiej: Księga światła ukrytego, który znacznie precyzyjniej oddaje istotę teologii traktatu. Tekstowi historycznemu towarzyszą eseje wyjaśniające okoliczności powstania traktatu, prezentujące zawartą w nim teologię oraz przybliżające dzieje recepcji w wiekach późniejszych, zwłaszcza wśród żydów polskich.

_____

dr hab. Jan Doktór – pracownik naukowy Żydowskiego Instytutu Historycznego im. Emanuela Ringelbluma i redaktor naczelny „Kwartalnika Historii Żydów”. Zajmuje się duchowością żydowską, starymi drukami żydowskimi i chrześcijańskimi misjami wśród polskich żydów. Jest autorem wielu publikacji i opracowań, m.in. Początki chasydyzmu polskiego (2004), Misjonarze i żydzi w czasach mesjańskiej zawieruchy 1648-1792 (2012), Słowa Pańskie. Nauki Jakuba Franka z Brna i Offenbachu (2017), Bracia, obcy czy współobywatele. Debaty chrześcijańskie na temat judaizmu i jego wyznawców w Europie do początków XIX wieku (2019). Tłumaczy prace religioznawcze i filozoficzne. W latach 80. był zaangażowany w drukowanie podziemnej prasy.

dr hab. Michał Galas, prof. UJ – historyk, religioznawca, kierownik Zakładu Historii Judaizmu i Literatur Żydowskich oraz kierownik Pracowni Badań nad Historią i Kulturą Żydów w Polsce i Relacjami Polsko-Żydowskimi im. Marcella i Marii Roth w Instytucie Judaistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Członek redakcji czasopism naukowych: „Polin. Studies in Polish Jewry”, „Scripta Judaica Cracoviensia” i „Prace Historyczno – Archiwalne”. Zajmuje się judaizmem i historią religijną polskich Żydów. Autor książek Synagoga Tempel i środowisko krakowskich Żydów postępowych (2013) i Rabin Markus Jastrow i jego wizja reformy judaizmu. Studium z dziejów judaizmu w XIX wieku (2007), współautor książki Nie tylko Kroke. Historia Żydów krakowskich (2022).

dr hab. Tomasz Sikora, prof. UJ – religioznawca i orientalista, pracownik Instytutu Religioznawstwa Uniwersytetu Jagiellońskiego. Zajmuje się semiotyką, antropologią i fenomenologią religii, szamanizmem, komparatystyką tradycji mistyczno-ezoterycznych, mistycyzmem i filozofia żydowską. Autor m.in publikacji Użycie substancji halucynogennych a religia (1999), EUOI. Studia z symbolizmu i metaforyzacji katoptrycznej (2004).