Z korzeni Instytutu | Finisaż wystawy „Pomniki oporu. Sztuka wobec powstania w getcie warszawskim (1943-1956)"

Autor: Natasza Majewska
Zamknęliśmy wystawę czasową „Pomniki oporu. Sztuka wobec powstania w getcie warszawskim (1943-1956)”. 28 września 2023 roku odbył się uroczysty finisaż wystawy.
N87A1362-kopia 2.jpg

fot. Grzegorz Kwolek, ŻIH

„Pomniki oporu” były próbą opowiedzenia o kształtowaniu się pamięci o Zagładzie i powstaniu w getcie warszawskim w latach tużpowojennych – próbą bardzo udaną, która zainteresowała rekordową liczbę osób, zwiedzających i uczestniczących w wydarzeniach towarzyszących wystawie. Kuratorzy – Marta Kapełuś i Michał Krasicki z Żydowskiego Instytutu Historycznego, a także Piotr Słodkowski z Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie – zaprezentowali niezwykle zróżnicowaną ekspozycję, na której znalazło się miejsce m.in. dla rysunków, grafik, książek, plakatów, rzeźb, fotografii i obrazów autorstwa artystów zarówno żydowskich, jak i nieżydowskich, wśród których warto wymienić takie nazwiska jak Alina Szapocznikow, Eryk Lipiński czy Andrzej Wajda.

– To wielkie osiągnięcie całego zespołu Żydowskiego Instytutu Historycznego, któremu bardzo chciałabym przy tej okazji podziękować – rozpoczęła finisaż wicedyrektorka ŻIH Małgorzata Sołtysik. – Dziękuję Michałowi, że uwierzył w swój pomysł, który przerodził się w tę ekspozycję. Dziękuję Marcie i Piotrowi za dołączenie do zespołu kuratorskiego, pogłębioną kwerendę i pracę nad wystawą i osiągnięcie tak ogromnego sukcesu.

– Dla mnie ta wystawa jest przede wszystkim próbą uświadomienia sobie, w jaki sposób wyobraźnia ludzka zaraz po wojnie, tutaj, w Polsce, próbowała sobie radzić z traumą i z rzeczywistością Zagłady, z tą ogromną próżnią, która w Polsce powstała – mówił dalej kurator Michał Krasicki. – Ta wystawa powstała z korzeni Instytutu. Większość rzeczy – obrazy, plakaty, ilustracje – pochodzi z naszych zbiorów, nie tylko muzealnych, ale także archiwalnych. Przekopaliśmy się naprawdę przez wielką ilość papieru. Sam Instytut jest częścią tej historii, tego upamiętnienia.

Następnie głos zabrała Marta Kapełuś: – Mam nadzieję, że ta wystawa dobrze zapisze się w pamięci zwiedzających i że będą o niej myśleć i wspominać. Że odkryła albo pokazała coś nowego, jakąś inną perspektywę, nieznaną publiczności. W mojej pamięci na pewno bardzo dobrze się zapisze i z pewną przykrością myślę dzisiaj o zamknięciu tej wystawy.

Finisaż zakończył Piotr Słodkowski, mówiąc o założeniach wystawy: – Kiedy dawno, dawno temu rozmawialiśmy o początkach tej wystawy, mieliśmy pierwsze, fundamentalne założenie, które mimo wielu zmian koncepcji udało się uszanować. To założenie było niezwykle proste: wiedzieliśmy, że wystawa odbywa się z okazji rocznicy, ale nie chcieli żadnym razie, żeby była to taka rytualna wystawa rocznicowa, lecz problemowa. Tym bardziej cieszę się, że wystawie towarzyszy katalog. Bardzo mocno wierzymy, że zarówno ten katalog, jak i numer tematyczny Kwartalnika ŻIH, będą takim zarzewiem dalszych rewizji i dalszych badań.

Dziękujemy kuratorom i osobom zaangażowanym w powstanie i trwanie „Pomników oporu”. Dziękujemy wszystkim, którzy odwiedzili wystawę i uczestniczyli w wydarzeniach jej towarzyszących, a także obecnym na finisażu. Dziękujemy także patronom i partnerom wystawy.

 

_____

Dyrektor ŻIH: Monika Krawczyk

Kuratorzy wystawy: Marta Kapełuś, Michał Krasicki, Piotr Słodkowski

Koordynacja realizacji wystawy: Marta Kapełuś, Michał Krasicki

Projekt aranżacji: Aneta Faner, Piotr Duma

Projekt graficzny: bisoñ studio

Tłumaczenie na język angielski: Zofia Sochańska

Redakcja językowa i korekta: Jolanta Rudzińska (pol.), Natalia Kłopotek (ang.)

Opieka konserwatorska: Violetta Bachur

 

Podziękowania:

Zuzanna Benesz-Goldfinger, Jakub Bendkowski, Franciszek Bojańczyk, Anna Ekielska, Aleksandra Galant, Maria Ferenc, Ewa Koźmińska-Frejlak, Anna Jaroszuk, Anna Opolska, Agnieszka Kajczyk, Tomasz Lec, Dariusz Lipowski, Natasza Majewska, Katarzyna Person, Renata Piątkowska, Agnieszka Reszka, Piotr Rypson, Noam Silberberg, Zbigniew Sochoń, Monika Taras, Magdalena Wójcik, Agnieszka Żółkiewska.

Podziękowania za udostępnienie dzieł sztuki i fotografii lub ich wizerunków cyfrowych:

Muzeum Narodowe w Warszawie, Muzeum Warszawy, Muzeum Niepodległości w Warszawie, Muzeum Zamoyskich w Kozłówce, Ghetto Fighters’ House, Magnes Collection of Jewish Art and Life at the University of California in Berkeley, Moreshet Mordechai Anielevich Memorial Holocaust Study and Research Center.

 

Organizator:organizator PL.png [38.29 KB]

Patroni medialni:

Zrzut ekranu 2023-04-03 094413.png [25.21 KB]

Podziękowania:

44f40ed9-e4df-44c1-925c-6432970558e3.png [565.91 KB]

 

Program wydarzeń towarzyszących jest finansowany przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię w ramach Funduszu EOG oraz przed budżet krajowy #EEAGrants #Funduszenorweskie #EOG #EEANorwayGrants

 

ZDK 2022 B PL.png [45.41 KB]

Natasza Majewska